37 37 37 37 37 gzikp NkJhw gzikp NkJhw gzikp NkJhw gzikp NkJhw gzikp NkJhwz, f;vBh, , f;vBh, , f;vBh, , f;vBh, , f;vBh, wkou wkou wkou wkou wkou 2016 d';s', fSt dh fJ; wSj{o ;kfjse T[gi d/ rZbK eoB s'A gfjbK e[M uhiK i' fJfsjk; Bkb i[VhnK j'JhnK jB T[BQK dk fieo zo{oh pD iKdk j?. feZ;k g{oD Grs fJe g[oksB ejkDh j? i' ;w/A-;w/A nB[;ko ethnK ns/ fbykohnK B/ nkgD/ nkgD/ fdqSNh e'D w[skfpe eftsk, BkNe iK ejkDh d/ o{g ftu dZ;D dh e'fSS ehsh. fJBQK ftZu'A i' pj[s gqGktSkbh e'fSS ehsh j? T[j j? wjkokik oDihs f;zx d/ ;w/A d/ fJZe eth 'ekdo:ko' B/ feZ;k g{oB Grs d/ o{g ftu fbyh ns/ fJ; dh pd"bs wjkokik oDihs f;zx B/ ekdo:ko B{z fJe y{j fJBkw d/ tZi'A fdZsk. fSt dh b{Dk pko/ fbyD s'A gfjbK j'o fbykohnK dhnK ouBktK tko/ gVBk zo{oh pD iKdk j?. gq'c?;o g{oB f;zx ih B/ th feZ;k g{oB Grs fbfynk j? j'o ethnK B/ th nkgD/ w[skfpe fJ; B{z nbZr BiohJ/ Bkb g/S ehsk j?. fbykoh Bktbeko ;[oihs f;zx ;/mh dk Bktb 'ekdo:ko' fJ; Bkb ;zpzfXs b/yD j?. rZb fe g[oksB fbykohnK dk fdqSNh e'D g{oB Grs dh wkVh fe;ws ns/ d'S jhD ti'A g/S nkT[Adk j? b/feB nkX[fBe ethnK dh ;'u ;w/A d/ nB[;ko pdbh j'Jh fd;dh j?. feT[Afe wB[Zyh nfXekoK pko/ ikro{esk ns/ n"os dh ;wki ftu pokpoh dh j'Ad ns/ ;EkB pko/ gqrsh ;kB{z n"os d/ S';D pko/ MzM'iVdh Bzo nkJh. fJ; bJh tZy Bzohnk fbykohnK dh ;'u ftu Mbfenk. feZ;/ dk e/Ado g{oB s'A b{DK tZb M[eDk S[o{ j' frnk j?. fSt dh b{DK T[; B/ BkNeh Yzr Bkb g/S ehsh fi; ftu BkNe d/ gksoK ftu ;ztkd eftsk d/ o{g ftu ubdk j?. fJ; ekt: d/ nZm nze jB. gfjb/ nze d/ fdqS ftZu fJzdo d/tsk d/ dopko d/ d' gq/wh rzXot BkfJe i' ;{soXko j? ns/ T[; dh gq/fwek BNh j?. gqf;ZX G{wh ftZu uzp/ dhnk tkdhnK jB. ukBDh oks ftu d' gq/wh gq/w tkoskbkg ftu fbgN/ rZbK eo oj/ jB. fSt d/ rhsK ftu S'NhnK S'NhnK fdb B{z MzM'V d/D tkbhnK ejkDhnK S[ghnK j'JhnK jB. nze d/ S[o{nks ftu uzp/ d/S dh g[oksB eEk w[skfpe uzp/ dh fJfsjkf;e j'Ad dh rZb j' ojh j?. fSt dk gfjbk fgnko fJ;/ ;EkB Bkb i[fVnk j'fJnk j?. uzp/ d/S dh y{p;{osh ns/ okth dfonk dh ftSkbsk ns/ T[; dh skes dk toBD ns/ pDso d' w{j/ ;Zg i' ftzr tb/t/ yKdk dfonk pD iKdk j?. fSt d/o BjhA bkT[Adk fpojk dhnK s;thoK fyuD B{z ns/ e[dos d/ GkD/ Shp/ ;Zg d/ vzr pD e/ gq/fwek B{z vz; b?Ad/ jB. T[; e'b nEkj SpdK dk Gzvko ;h i' T[; dh ebgBk ns/ eftsk B{z pj[s n;odko ns/ BShbk pDk fdzdk j?. BNh d/ w[Zy' nkgDk ekbgfBe gkso fJ; soQK g/S eodk j?. go w?B{z JheD ikgd? fiT[ ukBD d/ dfonk fJZe wfje fit/A fJZe e[Vh fuVh fijdk ;ZiD d{o frnk nrB to/w/ tNDk wb wb ojh i' BrB Bjk gkDh gk gk nZr p[Mkt/ nZr Bk p[MD nk. fSt dh ftS/Ssk T[; dh SpdK dh ikd{froh ftu j? ns/ ;wkfie ojD ;jD, ohsh otkiK, ny'shnK, gqfeofse tksktoB ns/ gqfeqnk ftu'A SpdK B{z ;{os ftu wV fdzdk j?. SpdK dk nfijk gq:'r T[j nkgDh ebgBk ns/ nbzeko BzkfonK ns/ GktBktK B{z skesto ns/ ;t/ ftfynk pDk fdzdk j?. nkgDh w[jkos jo ;ztkd d/ nzs ftu fpojk, d[y, ns/ ghVK dk e'Jh Bk e'Jh nzbeko bZG e/ iV fdzdk j?. fSt fbydk j?. ftZu c[b-gZshnK dh S/i s/ fJZe Bzrk nrB fijk fJZe p[Zs r[bkph Bkodk e'Jh ekwh t/y fojk s/ G'rD gfjb T[;dk fiT[A ;[gBk N[ZN frnk. BNh ns/ ;[so Xko ftueko ;ztkd ihtB d/ nkfd ns/ nzs dh uouk dk o{g XkoB eo b?Ad/ jB. c[ZbK dk e[wbkT[Dk, dfonk, dk ;[Ze ikDk ns/ o[ZyK dk nzs e[M fJ; soQK fSt fbydk j?. b? ikD o[y tYkJ/ e/ soykDK w'S/ gk soykDK w"S/ gkJ/ e/ b?D/ gbzx pDk gbzx ;/iK wkDd/ woB/ S/i ftSk. fSt ihtB B{z GNeD ns/ GNeDK B{z jh ihtB efjzdk j? fco Gh y[d nkg ihtB s'A EZe iKdk j? ns/ Gbe/ jh woB dh sKx oZydk j?. fJj GNeD dk Bk fzzdrh s/ fJ; dk Bkw ezk. fJj GNeD dk jh o{g j? i' y/s oj/ bfjok fJ; GNeD dh jh e[Zy u'A j? Xosh iBw fbnk. oks d/ fgSb/ gfjo dk nzs eohp nk fojk j? ns/ fSt Bt/A fdB d/ nkrwB B{z fdo;kD bJh gzShnK, o'ikBK fdB ufonk ns/ e[dos d/ o{g nzbeko tosdk j? ns/ oks dk nzs fJ; soK fbydk j?. j? ;zy B/ tZi/ wzdoh s/ y{jh v'b fgnk j[D ;ZEh fuVhnK u{ehnK s/ izrb p'b fgnk j? j'fJnk ;oxh t/bVk s/ uzB th p[M frnk j? ;{oi dk oZE fjZedk f;o Gh nkJ/ fgnk nkT[ w[VhJ/ d/t b'e B{z rJh ;koh oks ftjk. fSt dh ebgBk ns/ ;pde'S dh ftSkbsk ns/ ftbZyDsk nB'yh ns/ fBokbh j?. ;to iK nktkz tZy-tZy o{gK ftu u[D e/ g/S eodk j? ukj/ T[j o[ZsK, gzShnK, ns/ g[oksB eEktK, posB, rfjfDnK u'A fBebhnK nktkzK d/ o{g ftu tosdk j?. T[j fbydk j?. ;kT[D wjhB/ fiT[A e'fJbK dh d{o' nkt/ ;dk fBZeh eDh dk efjzd/ SzB/ whAj fiT[ tqj/ fgnk fiT[ gops ftu gkotsh dk fpZS{nk SDe fojk ik fiT[ o't/ r[zidk fSt dk Bkd-wjK BkNeh ejkDh B{z nZr/ s'oB bJh uzfpnkbtk dk M{zv rkT[Adk j'fJnk ;N/ i s/ Skfwb j[zdk j?. fi; soQK w?A gfjbK jh fzeo eo u[Zek jK fe fSt tkoskbkg d/ nzs 'u fe;/ soQK dk nzbeko u[Bdk j?. fSt fbydk j? fiT[A wK e'Jh rkt/ fpojVk uoy/ szd tbk fijdk g[Zso ;Zs ;w[zdoh Bk w[fVnk bkw frnk ;[osXko ns/ BNh d't/ wB[Zy dk o{g tNk e/ uzfpnkbDk B{z rZbK eoB bZr iKd/ jB fe s[jkv/ jko f;zrko ns/ T[Zuh- T[Zuh rkD dk eh ekoD j? g[ZSd/ jB. SkgK, SZb/, nko;hnk r'o/ jZE nVk uhuh ftZu ebhuVh g?oh ;rbh gk feZs t?b ubhnk e{ziVhnk jko f;zrko bZrk fSt B/ nkgDh BkNeh ejkDh ftu Bt/A gkso uzp/ dk okik towB ns/ T[; dh okDh e[zsh B{z b? nkdK. oki towB oki/ ;btkB dk Xow Gok pfDnk j? ns/ T[; d/ ;tkrs ftu SkBdko T[s;t wBkT[D 'u bZfrnk j'fJnk j? fJ;/ T[s;t dk fjZ;k uzp/ dk b'e iB pfDnk j'fJnk j?. fJ; wjk :Zr ftu fJZe ;" fJZeh G/vK dh e[opkBh ns/ ekb/ w[ofrnK dk G'iB ehsk ikt/rk. okik e'N f;nkb dk nkfJnk g?v/ rko i' ;kv/ wjkoki dk pfDnk Xow Gok wZE/ fNZe/ bkT[D dh j';h o;w ndk nzs ftu w[fNnko fJZe u[D;h okik nk ;ko/ uzp/ d/S 'u'A fi; dk j[;B nEkj fco okik T[; e[Vh dk Xowh pkg p[bk fJe y{jk, d' p"bhnK d/;h Bkw b[nk nkT[ okjhT[ b? uZbhJ/ i/ d/yD dk uk tes d/ pdbD Bkb g[okDhnK o;wK noEjhD ns/ nwB[Zyh j' iKdhnK jB ns/ fJBK o;wK d/ fybkc nkgDh n;fjwsh do;kT[Adk j?. fJj wkBt d/ e'M dk e'Mk fJe gVkn ikB gokJh e'j/ ed tXdh T[wo Gbk gqrD gokJ/ y'j/ ed fwZb dk oZp Gbk fJ; nze dk nzs fSt Xosh s/ j'D tkb/ nXow ns/ gkg dk fieo eodk j? fi; eoe/ Bdh ns/ ;[soXko tkfg; d/t b'e tZb gq;EkB eod/ jB. Xosh dh rZb ;'u e/ wB Bk eo p[ok fJj iDBh j? gkg dh fJj gkgK dh iko gkg sK fJ; dk eow j? fJ; dk gkg ;[Gkn i/ fJj gkg ewkJ/ Bk sK nZi/ wo ik nkT[ w[VhJ/ gob'e B{z wfjeK d/ go bk j[D sK X[Zgk T[ZrhnK frnk ;{oi f;o s/ nk x[b ikfJJ/ ftu wfje d/ x[b ikfJJ/ ftu tkn. b{DK d/ nrb/ nzeK dk toBD nrb/ b/yK ftu ubdk oj/rk. Twhd j? ;[BD, gVD, tkfbnK B{z fJj b/y o'ue bZr/rk. gtB e[wko gtB e[wko gtB e[wko gtB e[wko gtB e[wko b{Dk-f b{Dk-f b{Dk-f b{Dk-f b{Dk-fSt e[wko pNkbth t e[wko pNkbth t e[wko pNkbth t e[wko pNkbth t e[wko pNkbth w[zpJh (fpT{o') pkbht[Zv ndkekok eohBk eg{o ns/ ndkeko noi[B eg{o nkgDh nkT[D tkbh fcbw 'eh n?Av ek' B{z b? e/ uouk 'u jB. jkb jh 'u eohBk d/ ohnb bkJhc j;p?Av ;?c nbh ykB B/ fe;/ rZb B{z b? e/ noi[B B{z fMVfenk j?. j'fJnk fJzM fe fcbw dh S{fNzr s'A pknd noi[B ne;o d/o oks eohBk B{z c'B eodk ;h. phsh oks th id'A noi[B B/ eohBk B{z c'B ehsk sK ;?c nbh ykB B/ noi[B B{z fMVefdnK fejk fe fe;/ ftnkj[sk wfjbk B{z c'B eoB dk fJj ;jh ;wK BjhA j?. fzeo:'r j? fe fJ; fcbw 'u ndkeko noi[B eg{o dh gsBh d/ feodko 'u eohBk eg{o Bzo nkt/rh, i' fe fJe tofezr n"os dk feodko fBGkt/rh. fJj fcbw 1 ngq?b B{z fobhz j't/rh ns/ fJ; fcbw 'u wjkBkfJe nfwskG pZuB ns/ gsBh i:k pZuB wfjwkB ebkeko d/ o{g 'u Bzo nkT[Dr/. ;zi/ dZs dh ihtBh ;zi/ dZs dh ihtBh ;zi/ dZs dh ihtBh ;zi/ dZs dh ihtBh ;zi/ dZs dh ihtBh 's/ nkXkfos fcbw s/ nkXkfos fcbw s/ nkXkfos fcbw s/ nkXkfos fcbw s/ nkXkfos fcbw fdbu;g j't/rh L gqhnk dZs fdbu;g j't/rh L gqhnk dZs fdbu;g j't/rh L gqhnk dZs fdbu;g j't/rh L gqhnk dZs fdbu;g j't/rh L gqhnk dZs w[zpJh (fpT{o') pkbht[Zv ndkeko ;zi/ dZs dh pkfJUfge pDB ik ojh j?. fJ; 's/ T[BQK dh G?D gqhnk dZs dk wzBDk j? fe T[BQK d/ Gok dh ihtBh 's/ nkXkfos nkT[D tkbh fcbw doSeK B{z ekch g;zd nkt/rh. ikDekoh nB[;ko fJ; fcbw 'u fttkfds ndkeko ;zi/ dZs d/ ihtB dhnK xNBktK Bkb o{-p-o{ eotkfJnk ikt/rk. fJ; fcbw d/ fBowksk okie[wko fjokBh, ;zi/ dZs Bkb ezw eo oj/ jB, fi; ftu oDpho eg{o w[Zy G{fwek 'u Bzo nkT[Dr/. ;zi/ dZs dh G?D gqhnk dZs B/ nZr/ fejk fe ;zi/ dk ihtB fdbu;g fojk j?. pj[s ;ko/ b'eK B{z nfijhnK okjK s'A BjhA r[zoBk fgnk, fi; ftu'A T[j r[zo/ jB ns/ fco th T[j jw/Sk wzp{s ns/ SKs Bzo nkJ/ jB. ikb'o (fpT{o') nkws"o 's/ wksk- fgsk fiBQK ;j{bsK s'A gqGkfts j' e/ nkgD/ pZfunK dk dkybk gqkJht/N ;e{bK 'u eotkT[Ad/ jB, T[; s'A th tZX eJh tXhnk ;j{bsK Bkb oki;EkB tor/ S'N/ fij/ fgzv 'u GkwkSkj gko;wb ;kb/uk d/ ;fj:'r Bkb ;oekoh ;e{b fsnko j' fojk j?, i' nrb/ ;?SB 'u S[o{ j' ikt/rk. y[d 5thA sZe gVQ/ GkwkSkj gko;wb ;kb/uk tb'A 3 eo'V dh bkrs Bkb fJ; ;e{b dk fBowkD eotkfJnk ik fojk j?. GkwkSkj dk efjDk j? fe T[j y[d th eJh w[SebK 'u gVQ/ jB go fgzv d/ j'o pZfunK bJh uzrh f;Zfynk dh ftt;Ek j't/ fJ; bJh T[j nfijk ezw eo oj/ jB. GkwkSkj B/ jw/Sk Xkofwe ns/ ;wkfie ezwK 'u nkgDh fdbu;gh fdykJh j?. fgzv 'u 2 wkou 2012 B{z pDkJh rJh rT{Skbk bJh 48 J/eV zwhB th dkB eo u[Ze/ jB. GkwkSkj B/ dZf;nk fe T[BQK d/ ;w/A 'u ;hfws ;o's ns/ gVQkJh d/ w"e/ xZN T[gbZpX j'D ekoB T[j 5thA sZe gVQkJh eo ;e/ ;B. pknd 'u fgsk Bkb eko'pko bJh e'beksk ub/ rJ/. w"i{dk ;w/A 'u 12thA sZe ukb{ j' oj/ ;oekoh ;e{b dh jkbs yokp j'D ns/ f;oc ebk tor ftSk j'D ekoB fgzv d/ pZfunK B{z ;w{fus w"e/ Bk fwbD pko/ fgzv tk;hnK B/ T[BQK B{z dZf;nk. fJj ;[D e/ nkgD/ fgzv d/ pZfunK d/ GftZy bJh GkwkSkj B/ e[M eoB dh mkD bJh. e'fSS eoB 's/ ;G e[M ;"yk j[zdk frnk. ;e{b 'u nkX[fBe ;o's T[gbZpX eotkT[D dh e'fSS ehsh rJh j?, fi; d/ ngq?b wjhB/ d/ g{ok j'D s'A pknd ;oeko B{z ;[g[od eo d/Dr/. 5thA ebk; sZe gVQ/ fJ; 5thA ebk; sZe gVQ/ fJ; 5thA ebk; sZe gVQ/ fJ; 5thA ebk; sZe gVQ/ fJ; 5thA ebk; sZe gVQ/ fJ; Sy; B/ ehsk fgzv bJh wjkB ezw, pDtkfJnk 3 eo'V dk ;e{b y; B/ ehsk fgzv bJh wjkB ezw, pDtkfJnk 3 eo'V dk ;e{b y; B/ ehsk fgzv bJh wjkB ezw, pDtkfJnk 3 eo'V dk ;e{b y; B/ ehsk fgzv bJh wjkB ezw, pDtkfJnk 3 eo'V dk ;e{b y; B/ ehsk fgzv bJh wjkB ezw, pDtkfJnk 3 eo'V dk ;e{b id'A ;?c B/ r[Z;/ id'A ;?c B/ r[Z;/ id'A ;?c B/ r[Z;/ id'A ;?c B/ r[Z;/ id'A ;?c B/ r[Z;/ 'u u u u u noi[B B{z fMVfenk noi[B B{z fMVfenk noi[B B{z fMVfenk noi[B B{z fMVfenk noi[B B{z fMVfenk oks t/b/ ftnkj[sk n"os B{z c'B eoB dk ;jh ;wK BjhA j? oks t/b/ ftnkj[sk n"os B{z c'B eoB dk ;jh ;wK BjhA j? oks t/b/ ftnkj[sk n"os B{z c'B eoB dk ;jh ;wK BjhA j? oks t/b/ ftnkj[sk n"os B{z c'B eoB dk ;jh ;wK BjhA j? oks t/b/ ftnkj[sk n"os B{z c'B eoB dk ;jh ;wK BjhA j?