Please activate JavaScript!
Please install Adobe Flash Player, click here for download

Avanse edition 4

8 Edishon No.4 Mart 2015 Vírùs di kòmpiuter ta algu hopi interesante pero meskos ku nos tin hopi rabia riba nan, nos no por ignorá nan pa kon kruel ku nan por distruí nos sistema di kòmpiuter. Esaki por sosodé den tempu masha kòrtiko i bo no sa kuantu daño nan por kousa na bo sistema. Mayoria di vírùs konosí a basha hopi kompania grandi abou te ora nan por a detektá e tipo di vírùs pa por a stòp e di hasi mas daño. Den e artíkulo aki mi kier a para ketu un ratu na e diferente vírùsnan i kon nos por prevení esaki di pasa den e mundu moderno di pòst elektróniko i Internet. Un vírùs di kòmpiuter ta un pida kódigo di programa di kòmpiuter ku ta establesé su mes den bo sistema di kòmpiuter manera ta un programa real i ku e solo meta pa distruí bo sistema. Nan ta yama nan Vírùs paso nan ta plama meskos ku un vírùs biológiko di ser humano ku mester di e kurpa humano pa nan por desaroyá. E kòmpiuter vírùs aki tambe ta di tamaño hopi chikí kompará ku e programanan normal di kòmpiuter. Un di e programanan mas lihé afektá ta bo “Internet Browser” p.e. “Internet Explorer”, “Google Chrome”, “Safari” etc. Ora bo “browser” ta afektá e vírùs ta lansa su mes pa ehekutá su maldat ku e ta traha pa e hasi. E vírùs su propósito ta pa pega mas tantu kòmpiuter ku ta posibel ku e malesa. Unabes ku e vírùs a hasi su trabou e ta duna por ehèmpel un “hacker” e posibilidat pa hasi mal uso di bo informashon personal. Nos konosé tambe e konosido “WORM” ku tambe ta un tipo di vírùs di kòmpiuter ku ta hasi uso di e parti defisiente di bo sistema di siguridat di bo kòmpiuter “Security Flaws” (Holes) ku tin den un programa di kòmpiuter. Unabes ku e “Worm” aki afektá bo sistema e ta kuminsá registrá su mes na tur otro kòmpiuter ku tin den e mesun ofisina òf kas, esta esnan ku ta riba e mesun “Network”. E ta hasi uso di e eror ku e programa di kòmpiuter tin aden pa e multipliká su mes na e otro nan. E “Worm” aki por multipliká su mes mas rápido ku un vírùs normal. Por ehèmpel na aña 2001 tabatin unu masha peligroso mes ku tabata yama “Code Red” ku den 8 pa 9 ora a multipliká su mes den 250.000 sistema di kòmpiuter rònt mundu. E naturalesa di su destrukshon ta pa afektá mas tantu posibel i trese pegamentu den bo ret, hasi esaki hopi slou. Un otro tipo di vírùs masha konosí ta un ku yama e “Trojan Horse”. Esaki ta danki na su nòmber derivá for di e “Kabai di Troya” kaminda un grupo di sòldá a skonde den un kabai trahá di palu pa asina hasi un atake sorprendente. Asin’akí meskos e vírùs di kòmpiuter “Trojan Horse” ta hasi, bo ta kere ku ta algu bon lugá ta algu maligno. E ta gusta skonde tras di wega, kantika i programanan di kòmpiuter ku nos ta baha for di Internet. Unabes ku e baha i bo habri òf ehekutá e programa ku ta bahá e ta ehekutá su mes den “background” i asina afektá bo sistema di kòmpiuter. Finalmente tin esun ku ta manda via pòst elektróniko ku simplemente ta afektá via koreo elektróniko. E tipo di vírùs aki ta skonde tras di e pòst elektróniko ku un persona sea konosí òf deskonosí ta manda p’abo. Unabes bo habri e pòst elektróniko aki e vírùs ta hasi su trabou dor di sea daña bo sistema di kòmpiuter i òf sigui manda su mes via bo pòst elektróniko pa asina afektá tur esnan ku ta den bo lista di kontakto. E ta hasi uso di un sistema pa bira bo pa bo por habri e pòst elektróniko keriendo ta algu bon a manda p’abo kaminda no ta asina. Tin diferente manera pa un persona òf kompania prevení e tipo di vírùsnan aki. E promé manera ta di mantené bo sistema di kòmpiuter “up to date” ku e último protekshonnan ku tin pa ku bo sistema operativo. Tin biaha nos ta gusta ignorá e sistema su “updatenan” di e sistema operativo i bo ta haña e “holes” nan ku ta hasi bo sistema vulnerabel. Mayoria “update” ta kuestion di seguridat pa ku bo sistema. Mas tantu bo warda pa hasi e “updatenan” aki mas chèns bo tin pa haña e vírùs di kòmpiuter. Programa di anti-vírùs pa kòmpiuter ta un di e kosnan bon pa yuda bo tene bo sistema seif. E tipo di programa di anti-vírùs pa kòmpiuter ta dediká nan mes pa yuda bo komo usuario pa mantené bo kòmpiuter i identidat privá seif. Tin di nan ta grátis i e mesun ei tambe bo ta hañ’é kontra pago pa aña. Pa nos bai debatí den e asuntu kua ta mihó ta kai pafó di mi hurisdikshon, pero kualke unu ta mihó ku nada. Sea alerta i usa sano huisio, ora bo risibí un pòst elektróniko di un hende ku bo no konosé, “DELETE” e mesora no habrié mes paso hopi biaha ta un vírùs. Ora bo ta deskargá “download” fail di kualke tipo sea alerta pa lesa tur loke nan ta bisa bo pa bo hasi, evitá di deskargá “download” “Toolbarsnan” paso nunka bo ta hasi uso di nan tòg. Kita e hak for di dje promé bo kuminsá deskargá “download”. Finalmente mi kier agregá ku, maske bo no ta un kòmpiuter “GEEK” purba na eduká bo mes riba “Internet Safety”. Invertí un poko di bo tempu den esaki ta evitá bo hopi problema finansiero i frustrashon personal ... Djis kòrda “GOOGLE.COM” ta bo amigu personal ku bo por buska i puntra kasi tur kos ... Raymond Kalkuins IT specialist E aña aki Tio Ali ta kumpli 21 aña ta “entretené pa eduká” nos dushi muchanan tantu na Aruba, Boneiru komo Kòrsou. A bira un kustumber último tempu ku hende ta puntra si ainda Tio Ali ta entretené na fiesta di mucha. Tio Ali tin komprenshon pa e “ainda” aki. Den nos tempu modèrno hopi kambio ta tuma lugá den un tempu asina kòrtiku, ku práktikamente nos a lubidá ku tin algu ku yama perseveransa. Pesei esun ku ta deseá un “entretenimentu edukativo i dibertido” na su fiesta di mucha, sea ta na Kòrsou, Aruba o Boneiru, na Papiamentu, Ingles, Spañó o Ulandes, por tuma kontakto den tur konfiansa ku Tio Ali. E liñanan di kontakto ta: Sel:/App: +5999 526 4545 e - m a i l : tiotioali@hotmail.com 21 aña Tio Ali Seguridat di nos Kòmpiuter…Tipo di vírùs di kòmpiuter i kon nos por prevení nan Sel:/App: +5999526

Pages Overview